ANKARA Milliyet Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kazakistan ziyareti dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayarak, gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Erdoğan, özetle şunları söyledi:
TAHIL KORİDORU: Sayın Putin ile görüşmede arabuluculuk konusunu ele aldık. Karadeniz Tahıl Koridoru konusunda yeni bir süreci başlatmayı, kendilerinin ısrarla üzerinde durduğu gibi Batı’ya tahıl sevkiyatını bir kenara bırakarak, Afrika ve diğer gıda güvenliği bakımından hassas bölgelere Türkiye üzerinden bir koridor oluşturma fikrine nasıl yaklaştıklarını sordum. ‘Ben, bu konuda İstanbul Tahıl Girişimi hedefini aynen koruyorum’ yanıtını verdi. Bunu geliştirmemizde fayda var. Bu çerçevede görüşmelerimizi devam ettireceğiz. Şimdilik koridorun Rusya ayağında ‘nasıl bir mesafe alabiliriz, onların bize ne gibi desteği olur?’, bunu çalışacağız. Ben artık tansiyonun düşürüleceğine ve barış zemininin inşa edilebileceğine inanmak istiyorum.
TÜRKİYE’NİN ARABULUCUĞU: (Putin ile 3. Dünya Savaşı ihtimali ve Rusya-Ukrayna savaşının büyüme tehlikesi konuşuldu mu?) Ne yazık ki Batıda bu işi kaşıyan ülke ve kesimler var, 3. Dünya Savaşı’na çanak tutan yaklaşım içindeler. Sayın Putin, barıştan yana olduğunu son açıklamalarında söyledi. Çünkü taraflarda bir yorgunluk olduğu da açıkça ortada. Biz de kendilerine ‘barışa ne zaman ereceğiz?’ dedik. Onlar ‘Bu işin bir zamanı yok, bütün mesele burada sizler gibi arabulucuların ağırlığını koymasında’ noktasındalar. Biz şimdi ağırlığımızı koymaya gayret ediyoruz. Dışişleri Bakanım, Milli Savunma Bakanım bu işin takipçisi durumundalar. Bir an önce temennim odur ki, neticeye varalım.
PUTİN VE ESED’E DAVET: (Esed ile görüşme ihtimali) Suriye ile yeni bir süreci başlatabileceğimizi söylemiştim. Bizim Sayın Putin ile Beşar Esed’e bir davetimiz olabilir. Sayın Putin Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirebilirse, bu yeni bir sürecin başlangıcı olabilir. Suriye sahasında aradan geçen onca yıl herkese kalıcı çözüm mekanizmasının kurulması gerektiğini net şekilde göstermiştir. Sahada son zamanlarda sağlanan sükunet, akıllıca politikalar ve önyargılardan uzak ve çözüm odaklı yaklaşımlarla barış kapısını aralayabilir.
SURİYE’YE DOSTLUK ELİ: Bölgedeki istikrarsızlığın başta PKK/PYD/YPG olmak üzere terör örgütlerine hareket alanı sağlaması, bir sorundur. El birliği ile bu terör yapılarının kökünün kazınması, Suriye’nin geleceğinin inşası için mühimdir. Suriye’de esecek barış rüzgarları ve bütün Suriye’de hayat bulacak barış iklimi, milyonlarca insanın ülkelerine geri dönmeleri açısından da gereklidir. Biz komşumuz Suriye’ye dostluk elimizi daima uzattık ve uzatırız.
TERÖR ÖRGÜTÜ RAHATSIZ: (Kayseri ve Suriye’nin kuzeyindeki provokatif eylemler oldu. Türkiye-Suriye normalleşmesi bazı ülkeleri rahatsız mı ediyor?) Ülkelerin değil PKK/PYD/YPG, DEAŞ gibi örgütlerin rahatsızlığı söz konusu. Onların böyle bir buluşmayı, Suriye’nin yeniden ayağa kalkmasını istemedikleri ortaya çıkıyor. Fakat Suriye’nin kuzeyinde birçok yapılanma mevcut. Bunların içerisinde Türkiye ile münasebetlerini süratle iyileştirmek isteyenler de bulunuyor. Nitekim olaylar başladıktan sonra Suriye Geçici Hükümeti Başbakanı Abdurrahman Mustafa Bey devreye girdi ve süratle bu olumsuz gelişmeleri hemen olumluya çevirdiler. Kayseri’deki hadisede güvenlik güçlerimizin süratli müdahalesiyle hava sakinleşti, olumlu neticeyi her tarafta aldık.
Erdoğan, aralarında Demirören Medya TV Grup Başkanı Murat Yancı’nın da olduğu gazetecilerin sorularını yanıtladı.
KARANLIK ODAKLARDAN TALİMAT: Türkiye’de de ırkçı, akımlar oluşturup kardeşlik iklimini bozmayı amaçlayanlar, karanlık odaklardan aldıkları talimatları yerine getirme gayretindeler. Fakat biz bu oyunları da, nasıl bozacağımızı da çok iyi biliriz. Alçakça bir hadise üzerinden kaos planlayanlara da, istismarlara da müsaade etmeyiz. Kayseri’deki hadisede devletimiz üzerine düşeni yapmıştır, yapmaktadır.
‘Kimse formalarında Kartal, Horoz var diyor mu?
MERİH TEPKİSİ: (Merih Demiral’ın bozkurt işaretiyle ilgili soruşturma) Kimse Almanların formalarında kartal var diyor mu? Kimse kalkıp da Fransızların formasında horoz var, niye horozlanıyorsun diyor mu? Orada Merih heyecanını bu görüntüyle verdi. Bunun üzerine de malum Dışişleri Bakanlığımız bunların yetkililerini çağırdılar, gerekli adımlar da buna göre atılıyor. İnşallah bütün mesele Cumartesi günü, biz sahadan galibiyetle ayrılarak bir üst tura çıkalım. Fevkalade bir durum olmazsa, maça gitme kararımızı verdik.
‘Askerin eli tetikte’
TERÖRİSTAN KURDURMAYIZ: (Irak hükümetiyle terör örgütüne karşı ortak operasyon yapılabilir mi?) Gelişmeler olgunlaşmadan şu anda ‘böyle bir adımı atacağız’ demek yanlış olur. Fakat gelişmeler ışığında eğer böylesi bir adım atmak gerekiyorsa bu yapılır. Nitekim şu anda Suriye’nin kuzeyinde olduğu gibi Irak’ın kuzeyinde de zaman zaman PKK’ya karşı darbeler vuruluyor. Çünkü oralarda da münasebetlerimiz iyi olduğu için gerek Irak’ta gerek Suriye’de bu adımları her an atarız. Güvenlik güçlerimizin eli tetiktedir. Tehdidin boyutuna göre de anlık kararları alıp uyguluyoruz. Biz bölgemizde bir teröristan kurdurmadık, kurdurmuyoruz ve asla kurdurmayacağız.
ŞİÖ’YE ORTAKLIK HEDEFİ: (Türkiye, ŞİÖ’ye üye olmak istiyor mu?) Şanghay İşbirliği Teşkilatı’nın yapısına bakıldığında Rusya’nın Türk Devletleri ile ilişkilerinin olduğu ortada. ŞİÖ’de ağırlıklı olarak zaten Türk devletleri bulunuyor. Biz de Örgüt’te Rusya ve Çin ile olan münasebetlerimizi daha da geliştirelim diyoruz. Bizi de buraya diyalog ortaklığı şeklinde değil de diğerleri gibi Teşkilat’a ortak olarak alsınlar diyoruz.
‘KKTC’ye Bahçeli ile gideriz’
TEKLİFİ BİR KERE YAPTIK: (KKTC’deki törenler için Özgür Özel’i Cumhurbaşkanlığı uçağına davet edecek mi?) Biz samimi olarak siyasette bir yumuşama sağlayalım, milletimizin bu konudaki beklentilerini karşılayalım istedik. Kendilerine KKTC’ye birlikte gitme teklifimizi bir kere yaptık. Kendi uçaklarıyla gideceklerini açıkladılar. Biz bu noktada KKTC’ye MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Bey ile gideriz.
‘Rutte yakışır dedi’
İNŞALLAH BİRKAÇ GÜN İÇERİSİNDE…: (Kıbrıs adasında İsrail ve destekçilerinin varlığı Türkiye’ye yönelik tehdide dönüştü mü?) İsrail kendi bünyesinde, kendi topraklarında yaptığı yığınaklarla netice alabiliyor mu ki? Kıbrıs Rum Kesimi’ne yaptığı yığınakla mı netice alacak? Ne zaman başladı bu saldırılar, o günden bugüne İsrail hedeflediği neticeye varabildi mi? Varamadı. Ateşi bölgeye yayacak her türlü adımdan uzak durulmalı.
RUTTE, ‘YAKIŞIR’ DEDİ: (NATO’da ikinci adamın Türk olacağı konuşuluyordu. Gelişme var mı?) Bunları Rutte ile görüştük. Ziyarete geldiğinde bu beklentimi söyledim. O da doğrusu olumsuz bir yaklaşım içerisine girmedi. ‘Türkiye’ye böyle bir şeyin yakışabileceği’ mealinde bir yaklaşımı oldu. Görevi tam manasıyla devralmadan önce de Türkiye’ye bir ziyaret yapacağını bana söyledi. Ben de kendisine ‘memnun olurum’ dedim.